ข้าราชการพลเรือนในพระองค์ เป็นเจ้าหน้าที่ที่ได้รับการบรรจุแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งในหน่วยงานที่มีภารกิจเกี่ยวกับราชการในพระองค์ และพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์ รวมทั้งพระบรมวงศานุวงศ์ โดยขึ้นตรงต่อพระมหากษัตริย์ กล่าวเฉพาะข้าราชการพลเรือน มีหน่วยงาน 2 องค์กร ได้แก่
สำนักงานองคมนตรี
มีสำนักงานอยู่ในพระราชอุทยานสราญรมย์ หรือสวนสราญรมย์ ตรงข้ามกับพระบรมมหาราชวัง มีองค์กรในสังกัด 2 หน่วยงาน ประกอบด้วย สำนักงานเลขาธิการองคมนตรี และกองนิติการ ส่วนคณะปฏิบัติงาน ประกอบด้วย ประธานองคมนตรี 1 ท่าน และคณะองคมนตรี 15 ท่าน มีหน้าที่ปฏิบัติภารกิจตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และตามที่พระมหากษัตริย์ทรงกําหนดหรือทรงมอบหมาย
ส่วนสำนักงานเลขาธิการองคมนตรี มีอำนาจหน้าที่ส่วนหนึ่ง ดังนี้
- ประสานงานราชการระหว่างพระมหากษัตริย์กับรัฐบาล ศาล รัฐสภา องค์กรเอกชน และประชาชน
- ปฏิบัติงานเลขานุการองคมนตรี ทั้งในราชการแผ่นดิน และส่วนพระองค์
- ดำเนินการเกี่ยวกับโครงการ กองทุน หรือมูลนิธิ ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้องคมนตรีรับผิดชอบ
- บริหารงานบุคคล ประชาสัมพันธ์และเผยแพร่กิจกรรมของสำนักงานองคมนตรี
- ปฏิบัติงานสารบรรณ การบัญชี การเงิน การพัสดุ อาคารสถานที่ และยานพาหนะของสำนักงานองคมนตรี
สำนักพระราชวัง
มีสำนักงานหลายสาขาและตั้งอยู่หลายแห่ง โดยมีสาขาอยู่ในพระบรมมหาราชวังด้วย มีหน้าที่เกี่ยวกับราชการในพระองค์ทั่วไป โดยมีเลขาธิการพระราชวัง ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมแต่งตั้งตามพระราชอัธยาศัย เป็นผู้บังคับบัญชา มีส่วนราชการในสังกัด ดังนี้
- กรมราชเลขานุการในพระองค์
- ศาลาว่าการสํานักพระราชวัง
- กรมกิจการในพระบรมวงศานุวงศ์
- กรมสนับสนุน
- กรมมหาดเล็ก
- กรมกิจการพิเศษ
- ส่วนราชการอื่นตามที่สํานักพระราชวังกําหนด